یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های روزنامه‌نگاران نوشتن خبر است. خبر پایه و اساس روزنامه‌نگاری است. هرچند برخی تمام عمر خبرنگار می‌مانند و روزنامه‌نگار نمی‌شوند، اما روزنامه‌نگاری که خبرنگار نباشد مانند مدیر بانکی است که هیچ‌گاه تحویل‌دار شعبه نبوده است. احتمالا مثال‌های نقضی می‌توان پیدا کرد که نشان دهد کسی هیچوقت تحویل‌دار شعبه نبوده اما مدیر بانک لایقی هم هست و من هم چند نفری را می‌شناسم. پس احتمالا بشود با چراغ گشت و روزنامه‌نگاری یافت که هیچوقت خبرنگار نبوده است. اما این یک قاعده عام است که خبر پایه و اساس روزنامه‌نگاری و رسانه‌نگاری است. البته به نظرم این روزها بسیاری از رسانه‌ها خبرزده شده‌اند و مردم را هم با خبر اشباع کرده‌اند. روزنامه‌نگاری در بهترین حالتش ارائه بسته‌های تحلیلی مرتبط با خبرهای روز است نه تکرار خبرهایی که در این دوره و زمانه از طریق فضای سایبر به خوبی قابل پیدا کردن است.
چند وقتی هست که روبات‌ها و هوش مصنوعی شغل روزنامه‌نگاری را به خطر انداخته‌اند. البته آنها فعلا بیشتر خبرنگاری را هدف گرفته‌اند و هنوز روباتی ساخته نشده که بتواند مثل یک روزنامه‌نگار تحلیل کند. اما با این روند احتمالا خیلی زود برسیم به جایی که بتوانیم روباتی داشته باشیم که به خوبی فرید زکریا و محمد قوچانی تحلیل کند و آن وقت این سوال مطرح می‌شود که اصلا آیا ما به روزنامه‌نگارها احتیاجی داریم؟
روزنامه‌نگاری و خبرنگاری در سال‌های گذشته با گسترش شبکه‌های اجتماعی و ظهور مفاهیمی مانند شهروند روزنامه‌نگار یا روزنامه‌نگاری شهروندی به شدت دچار حادثه شده است. شدت حادثه به حدی بوده که روزنامه‌نگاری فعلا دچار سکته مغزی شده و بستری است. هرچند در این مرحله بیمار از مرگ مغزی نجات یافته اما با این حال و روز روزنامه‌نگاری مثل کسی است که زندگی گیاهی دارد و فعلا منتظر است تا ببیند چه می‌شود. اما به نظرم ضربه محکمتری که بر مغز رونامه‌نگاری وارد خواهد شد از سمت نسل جدید فناوری‌ها و رویکردهای جدید خواهد بود. جایی که داده‌های بزرگ یا بزرگ‌داده‌ها و البته هوش مصنوعی و روبوتیک دست به کار می‌شوند و جای افراد را می‌گیرد. اگر بتوانیم روبات‌هایی داشته باشیم که توانایی خبرنگاری داشته باشند دیگر چه احتیاجی به روزنامه‌نگار جماعت داریم؟
برای اطلاعات بیشتر: AP’s ‘robot journalists’ are writing their own stories now
این اتفاقی است که این روزها در جاهایی مثل آسوشیتدپرس افتاده و روبات‌های خبرنگار برخی از خبرها را آماده و منتشر می‌کنند. هرچند که هنوز این روبات‌ها دبیر خبر نشده‌اند و یک انسانی در قامت دبیر خبر هست و حضور دارد و مطلب را پیش از انتشار چک می‌کند، اما آن چیزی که زمانی ساعت‌ها و شاید روزها از یک فرد وقت می‌گرفته اکنون در کمتر از چند دقیقه توسط یک روبات آماده و منتشر می‌شود.
خبرنگاری با این که در این سال‌ها تغییرات اساسی کرده و خبرنگاران از ابزارهای مدرن استفاده می‌کنند، اما مفاهیم همان‌هایی هستند که سال‌ها پیش شکل گرفته است. هنوز هم هرم وارونه مهم‌ترین ساختار برای خبرنویسی است و خبرنگارها خبرهایشان را به شکل هرم وارونه می‌نویسند و جذاب‌ترین بخش خبر را در لید می‌آورند و هنوز هم شش ارزش خبری را در جای جای مطالب می‌گنجانند و به این ترتیب خبر را به صورت بسته‌بندی شده به مخاطب ارائه می‌کنند. چیزی که تا این حد مبتنی بر الگوریتم است چرا توسط روبات‌ها انجام نشود؟ تازه روبات قدرت یادگیری بالاتری دارد و می‌تواند به خوبی داده‌های جهان را به خدمت بگیرد و یاد بگیرد و از فیدبک‌های لحظه‌ای استفاده کند و خودش را ارتقا دهد. چیزی که در روزنامه‌نگارهای قدیمی که مدل ذهنی آنها شکل گرفته سخت است و مشکل. به عنوان نمونه تصور کنید بیست و چند سال پیش را که هنوز این‌دیزاین نداشتیم و صفحه‌آرایی به کمک قیچی و چسب انجام می‌شد. اگر صفحه آراهای قدر ما تغییر را می‌فهمیدند امروز متوسط سن صفحه‌آراهای ما شاید انقدر پایین نبود!
ببینید: دو فیلم درباره روبات‌های روزنامه‌نگار
آسوشیتدپرس یکی از جاهایی است که بیش از چند هزار خبر را از طریق روبات‌ها آماده و منتشر کرده است. این خبرها عموما درباره گزارش‌های مالی شرکت‌هاست. خبرهایی که همزمان به دقت و سرعت نیاز دارد و به همین علت کاری است پراسترس. حالا بهتر نیست این استرس را به موجوداتی منتقل کنیم که استرس را نمی‌فهمند؟
اکنون اگر مشکل انبوه اطلاعات ما را سراسیمه و آشفته می‌کند در آینده نزدیک این معضل شدیدتر خواهد شد و ما با سرعت بسیار زیادی شاهد تولید اطلاعاتی خواهیم بود که وقت برای مصرف بخش کوچکی از آنها را هم نخواهیم داشت. روزنامه‌نگاری و خبرنگاری احتمالا دچار تغییرات جدی شود و در خوشبنانه‌ترین حالت شاهد همزیستی نه‌چندان مسالمت‌آمیز این موجودات نازنین با روبات‌ها خواهیم بود. اما شاید روزی برسد که دیگر نیازی به وبلاگ‌‌نویس‌ها هم نباشد و روبات‌ها تحلیل‌های دقیق‌تری ارائه کنند.
پ.ن. این متن توسط یک انسان نوشته شده است!
نوشته آیا خداحافظ روزنامه‌نگاری؟ اولین بار در [مدیـــــر رسانـــه] پدیدار شد.
